Zwrot prowizji bankowej za wcześniejszą spłatę kredytu

Ustawa z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim uprawnia kredytobiorcę do wcześniejszej spłaty kredytu. Konsument, który spłaci swoje zobowiązanie przed terminem, ma prawo do zwrotu prowizji z tytułu wcześniejszej wpłaty. W jakich sytuacjach można skorzystać z tego rozwiązania, jak ubiegać się o zwrot prowizji bankowej za wcześniejszą spłatę i o czym należy pamiętać, kiedy decydujemy się spłacić kredyt konsumencki wcześniej?

Wcześniejsza spłata kredytu konsumenckiego – jakie ma zalety?

Spłacenie kredytu przed terminem zawartym w umowie pozwala przede wszystkim uwolnić się od zobowiązania finansowego obciążającego nie tylko budżet, ale często też psychikę. Obecna sytuacja na rynku kredytowym nie jest zbyt optymistyczna i wielu kredytobiorców zastanawia się, czy spłacać wcześniej swoje zobowiązania, czy też uregulować płatności w ustalonym wcześniej trybie. W przypadku wcześniejszej spłaty kredytu konsumentowi przysługuje prawo zwrotu prowizji uiszczonej podczas zawierania umowy. Warunki wcześniejszej spłaty są regulowane zapisami ustawy o kredycie konsumenckim. Artykuł 48 ww. ustawy informuje, że każdy kredyt konsumencki może zostać spłacony przed terminem.

Jeżeli konsument zechce zamknąć kredyt konsumencki wcześniej, musi się upewnić, że bank nie pobierze z tego tytułu dodatkowej opłaty za szybszą spłatę. Zwykle ta opłata nie jest wysoka – zwykle wynosi od 0,5% do 1% (czasami do 3%) kwoty do spłaty. W niektórych przypadkach może być to dosyć wysoka suma, więc trzeba się upewnić, jakie koszty czekają nas w przypadku chęci skorzystania z przedterminowej spłaty.

Czy opłaca się spłacić kredyt wcześniej?

Jeżeli finanse na to pozwalają, wcześniejsza spłata może być dla kredytobiorcy bardziej opłacalna, dlatego że zmniejszy całościowe koszty kredytu, chociaż nie zawsze tak jest. Wcześniejsze zamknięcie kredytu może być opłacalne. W niektórych przypadkach pozwala uniknąć kosztów związanych z koniecznością opłacenia odsetek naliczanych do końca okresu kredytowania ustalonego w umowie.

Wysokość prowizji od kredytu może wynosić od kilkuset nawet do kilkudziesięciu tysięcy złotych (w przypadku kredytu hipotecznego). Spłacenie takiego zobowiązania wcześniej otwiera drogę do znacznych oszczędności. Jeśli umowa kredytowa przewiduje możliwość wcześniejszego zamknięcia kredytu, kredytobiorca ma szansę zanotowania znacznych oszczędności. W dobie drogich i trudno dostępnych kredytów każda możliwość ograniczenia wydatków powinna być wzięta pod uwagę.

Przed podjęciem decyzji o wcześniejszej spłacie warto jednak dokładnie sprawdzić, czy ta opcja pozwoli realnie zaoszczędzić, czy wręcz przeciwnie – nastręczy tylko formalności, a ostatecznie nie przyniesie większej różnicy w kosztach.

Zwrot prowizji bankowej za wcześniejszą spłatę kredytu hipotecznego

Wcześniejsza spłata jest możliwa również w przypadku kredytów hipotecznych. O istnieniu takiej możliwości informuje nas artykuł 38 Ustawy o kredycie hipotecznym, w którym czytamy, iż każdy konsument będący osobą fizyczną może zamknąć swój kredyt hipoteczny przed czasem. W momencie spłaty hipoteki kredytobiorca ma prawo ubiegać się o szczegółowe sprawozdanie z wyszczególnieniem wszystkich kosztów poniesionych przez pożyczkobiorcę.

Wcześniejsza spłata kredytu również umożliwia konsumentowi ubieganie się o zwrot części prowizji. W przypadku kredytu hipotecznego wcześniejsze zamknięcie zobowiązania również może się wiązać z koniecznością poniesienia dodatkowej opłaty, ale tylko w przypadku, gdy kredyt został zakończony w terminie maksymalnie 36 miesięcy od dnia jego zaciągnięcia. Jeżeli zostanie spłacony później, bank nie może doliczyć prowizji.

Wyrok TSUE – zwrot prowizji w myśl europejskiego prawa

Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) informuje nas o tym, że jeżeli kredytobiorca spłacił zobowiązanie przed terminem, to koszty uzyskania kredytu powinny być zmniejszone proporcjonalnie do czasu spłaty i mowa tu o kosztach całkowitych, a nie tylko o oprocentowaniu. Wyrok ten jest zgodny z trendem dążenia do zwiększenia ochrony kredytobiorców i ograniczenia praktyk banków, które często wykorzystują niewiedzę konsumentów w celu zwiększenia swoich zysków.

Proporcjonalny zwrot części prowizji bankowej – wymogi formalne

W artykule 49 Ustawy o kredycie konsumenckim czytamy, że w przypadku przedterminowej spłaty bank ma obowiązek wypłacić kredytobiorcy część naliczonej prowizji za okres między rzeczywistą spłatą a terminem określonym w umowie kredytowej, przy czym jest to możliwe jedynie w przypadku spełnienia szeregu wymagań.

Zwrot prowizji za wcześniejszą spłatę jest możliwe dla zobowiązań:

• zaciągniętych po 17 grudnia 2011 roku;
• w kwocie mniejszej lub równej 255 550 zł albo w przypadku równowartości tej kwoty w innej walucie;
• niezabezpieczonych hipoteką (jedynie kredytów konsumenckich);
• zaciągniętych przez osoby fizyczne;
• nieprzeznaczonych na cele prowadzenia działalności gospodarczej.

Odzyskanie części prowizji od kredytu hipotecznego umożliwia wspomniany wcześniej wyrok TSUE. W takim przypadku zwrot prowizji wymaga spełnienia identycznego zestawu wymagań, a jedyną różnicą jest maksymalna kwota oraz formy zabezpieczenia kredytu.

Zwrot prowizji jest możliwy proporcjonalnie w takiej wysokości, jaka wynika ze skrócenia czasu terminu faktycznej spłaty. W przypadku kredytu zaciągniętego na okres 5. lat (60 rat) i spłaconego po 4. latach, czyli po upływie 48 miesięcy, kredytobiorca powinien odzyskać 1/5 prowizji i opłat uiszczonych w momencie otrzymania kredytu. Jeśli taki kredyt zostanie spłacony jeszcze wcześniej, automatycznie kwota do zwrotu będzie wyższa.

Jak uzyskać zwrot prowizji przy wcześniejszej spłacie?

Z zasady instytucja bankowa powinna zwrócić prowizję automatycznie, ale w wielu przypadkach tak się nie dzieje i zwrot części prowizji ma miejsce dopiero po interwencji kredytobiorcy. Wielu kredytobiorców nie wie, że możliwość ubiegania się o taki zwrot w ogóle im przysługuje, co banki sprytnie wykorzystują i „zapominają” o spełnieniu swojego obowiązku.

W teorii bank powinien wypłacić automatycznie zwrot prowizji w ciągu 14 dni od dnia wcześniejszej spłaty. Jeśli ten termin minął, kredytobiorca może ubiegać się o zwrot na podstawie stosownego wniosku.

• Jeżeli bank nie zwróci prowizji z kredytu w ww. terminie, należy wnioskować o zwrot pisemnie, powołując się na wyrok TSUE sygnatura C-383/18.
• W przypadku kredytu konsumenckiego należy się powołać na artykuł 49 Ustawy o kredycie hipotecznym.

Wniosek o zwrot prowizji powinien być dostarczony do banku pocztą lub osobiście, natomiast bank ma obowiązek ustosunkować się do tego pisma w ciągu 30 dni od dnia odebrania reklamacji. We wniosku należy umieścić numer umowy kredytu oraz numer konta bankowego kredytobiorcy. Niezbędne są też dane personalne oraz podstawa prawna roszczeń.

Odrzucony wniosek o zwrot prowizji – co zrobić?

Może się zdarzyć, że wniosek o zwrot prowizji za wcześniejszą spłatę kredytu zostanie przez bank odrzucony. W takiej sytuacji konsument może skorzystać z pomocy rzecznika finansowego i zgłosić do niego skargę. To rozwiązanie wymaga inwestycji czasu, ale jest opłacalne, dlatego że pozwala wyegzekwować pieniądze, które należą się kredytobiorcy z tytułu wcześniejszej spłaty.

Kredyt przed terminem – zwrot kosztów w praktyce

Wysokość zwrotu prowizji od wcześniej spłaconego kredytu jest zależna od różnicy między datą faktycznej spłaty a terminem ustalonym w umowie oraz od wysokości dodatkowej opłaty za wcześniejszą spłatę. W niektórych przypadkach te kwoty mogą być niewielkie, a w innych znaczące, szczególnie w odniesieniu do kredytów hipotecznych.

Jeżeli sytuacja finansowa kredytobiorcy znacznie się poprawiła, co daje możliwość przyspieszenia spłaty, to warto z takiego rozwiązania skorzystać, dlatego że może pozwolić na zanotowanie znacznych oszczędności.

Zwrot prowizji bankowej – o czym należy pamiętać?

Nie wszystkie banki oferują możliwość wcześniejszej spłaty kredytu, więc przed zaciągnięciem zobowiązania trzeba się upewnić, że w konkretnym banku istnieje taka możliwość. Jeżeli bank nie będzie udostępniał opcji wcześniejszej spłaty, nawet w przypadku poprawy sytuacji finansowej nie będziemy w stanie wcześniej pozbyć się zobowiązania.

Alternatywą dla wcześniejszej spłaty kredytu może być nadpłacenie zobowiązania polegające na płaceniu wyższych rat, niż wynika to z harmonogramu spłaty kredytu, dzięki czemu szybciej spłacimy jego kapitał i pozbędziemy się zobowiązania przed upływem terminu oznaczonego w umowie. Należy jednak pamiętać, że niektóre koszty nie będą podlegały zwrotowi – opłaty notarialne lub te związane z zabezpieczeniem kredytu pozostaną niezmienne.

Zwrot należy się nie tylko za wcześniejszą kratę spłatę kredytu zaciągniętego w polskim banku, ale też zobowiązania w innych krajach Unii Europejskiej. Dokładne zasady zwrotu powinny być zapisane w umowie kredytu, dlatego trzeba się z nią dokładnie zapoznać przed podpisaniem dokumentów.

W razie jakichkolwiek wątpliwości w kontekście zapisów umowy kredytu i zwrotu prowizji zapraszamy do kontaktu z doradcą finansowym z CF Pama.